vrijdag 31 oktober 2014

Aan de andere kant van de regenboog......

zicht op Straumfjord vanaf Noorse Zee (2014)
Aan de andere kant van de regenboog zeggen ze..... "aan de andere kant van de regenboog ligt een schat.....". En.... ze hebben daar aan de andere kant gelijk. Want: "zie, hier ligt ie"! Oh ja? Ja!
Ik schreef al eens over het paradijs, nee niet in Genesis, dat was ik niet. Dat heeft een ander verzonnen. Ook een tof verhaal, maar dit hier gaat over een ander paradijs. Hier geen slangen in bomen. Er zijn hier namelijk geen bomen van betekenis. En wat die slang betreft, tja, dat weet ik eigenlijk niet. Te koud gok ik. Of het moet al een of ander addertje onder het gras zijn. Dit zitten namelijk overal waar mensen zijn.
Het paradijs hier is mijn interpretatie natuurlijk. Wat maakt dan dat ik het hier als zodanig beschouw? Eva gaat hier, 300 km boven de poolcirkel, best degelijk gekleed dus ook dat kan het niet zijn. Het ligt ook niet aan de mensen. Die zijn lief en vriendelijk met hier en daar een addertje. Niet anders dan in Nederland.  Nee het ligt aan de omgeving. Nog steeds verbaas ik me over de uitzichten. Het landschap met de bergen, de zee, de vogels en niet in de laatste plaats het Noorderlicht en Noorse luchten.  Het Noorderlicht laat soms op zich wachten maar de Noorderlucht is er zo vaak. En geeft onbeschrijflijk mooie plaatjes. De formaties, de kleuren al dan niet in combi met een mooie avond- of ochtendzon. "Vijftig tinten blauw" is geen uitzondering. Als iemand al een erotische bestseller kan schrijven over de oersaaie kleur grijs..... hoe goed zou dan dit blauw wel niet verkopen dan! De luchten zijn hier van een orgastische schoonheid en ...... niet onbelangrijk in dit dure land.... ze zijn voor niets en hier in het noorden nog zo schoon! Das toch wel een schat, dunkt me!
Noorse luchtigheid (2014)

woensdag 29 oktober 2014

Over taal en eten: Eten en gegeten worden!

"Kan denne fugl spises ?"

Laatst trof ik bovenstaande vraag met foto van een of ander berghoen op Facebook. "Gut" dacht ik....."degene die dit gepost heeft maakt zich zorgen over of het vogeltje wel te eten heeft...wat lief". Heel reële gedachte mijnerzijds. Het seizoen hier trekt immers weer naar barre tijden voor alle(n)  die zonder verwarming en goedgevulde koelkast zitten. Maar grote naïviteit en taalonervarenheid waren mijn deel! Uiteraard maakte persoon in kwestie zich geen zorgen over het vogeltje.....maar vroeg zich af of zijn reeds goedgevulde koelkast nog voller gevuld kon worden met vogeltje in kwestie! "Han var sulten". Dit is Noorwegen. Het land waar men graag jaagt! Zo had ik zo maar twee thema's waar over te schrijven valt. De taal en het eten. Beide heel interessant. Het eerste om me steeds beter te kunnen roeren hier en het tweede omdat ik Noren te eten krijg in mijn restaurant, en het dus zinnig is hun gewoonten te kennen .....en daar zoveel mogelijk van af te wijken! Eigenwijze flikker die ik ben!

kan boontjessalade spises? 2014
Ik ben hier gekomen met enige kennis van de taal en probeer me te verbeteren door zoveel mogelijk in het Noors af te handelen. Dat de gesprekspartners zich dan soms een bult lachen om mijn interpretatie van het Noors zal me een zorg zijn. Uiteindelijk vinden ze het ook wel weer bijzonder dat ik het probeer. En ik vind het ook leuk om te doen. Maar ik moet wel eerlijk zeggen dat ik, als het om belangrijke zaken gaat, het graag in mijn iets minder gebrekkig Engels doe. En dat lukt meestal. "Meestal", zeg ik omdat ik vandaag iets moest regelen dat wel heel belangrijk is. Boel BTW terug zien te krijgen die ik in aanloop naar de start hier heb betaald. Uitgerekend deze "skatte"meneer sprak geen Engels zo zei hij. Tja.... wat moet je dan? In mijn kinderlijk Noors zaken doen met een belastingambtenaar. En het is gelukt. Nog geen zicht op BTW teruggave, maar wel een ander nummer gekregen dat ik kan bellen.
...en gevulde champignons? 2014
Ik heb die BTW teruggave nodig, hard nodig, wil ik hier de mensen eten kunnen blijven voorschotelen. En dat voorschotelen doe ik nu elke vrijdagavond. Een avond in de week. En das al hele toer om dan de zaal vol te krijgen. Ik doe dat met het presenteren van verschillende soorten eten. Indonesisch, tapas, pannenkoeken en uiteraard ook wel met noors eten. Daar oefen ik op. Veel met kool. En terwijl ik dat doe gaan mijn gedachten terug naar mijn Zeeuwse oma waar, als we met gezin kwamen, de spruitjes pruttelden op 't oliestel. Hoe gaar kunnen spruitjes worden! Heeeel gaar, met de bijbehorende spreekwoordelijke lucht.
Het grappige is dat ik van veel Noorse gasten de vraag krijg of ik ook Noors eten zal serveren. "Selvfølgelig" zeg ik dan. Natuurlijk zal ik dat. Ze lijken daar zo op gespitst. Verbaasd was ik dan ook toen mijn Indonesische avond tot nok gevuld was! En dan voel ik me bevestigd in mijn streven naar ook iets anders te presenteren dan het gebruikelijke! En dat vind ik leuk. En als ik lol heb dan...... Komende vrijdag: pannenkoek met rendier!

zaterdag 16 augustus 2014

Dipper

dipper (by Chris Moore)
The season is ending. Tourism drops and so does the business. July was a very good period, august however is the turning point towards another season with less customers and weather, heading for autumn. The weather is doubting wether it will warm my creaky bones or not. Clients keep out now, as expected in the short season here, but other "creatures" appear. My otter, this week,  hopped across my property again and a whole family of minks, climbing the rocks and playing around. On land, but also in the fjord. They can swim like their relative, the otter (lutra lutra).
This morning, while sitting on my terrace and pondering a bit about the time ahead and how to spend it, I saw a dipper. Of which I wondered if there were any overhere. A funny bird with his white chest and his dipping behaviour. I have seen many of them while fly fishing for trout in Luxemburg and France. And it makes me happy to see it.....even here,  300 km above the polar circle.  And so do the other birds. Eagles, mergansers and guillemots and lots of other regular visitors.
It is fun to have some spare time now to enjoy the beautiful things around me. More quiet in business and so I have more time to enjoy Norway. After all, that was my drive to come here. Not to work my guts out, that I could have done at home in the Netherlands. Although I have had a busy period, with its great things. Meeting nice an happy people  in my restaurant.
Just now, when nature takes the place of guests… or do I just notice now because there is some spare time…. I am sliding into the summer's after-party considering how to experience it and keep on going. “Hunting and gathering” like the dipper is doing, seems to be something from the past, but in fact I have to practice a modern version of it! How to prepare for winter? Unfortunately "filthy lucre" is needed. Even in this paradise, maybe even esp. here. So I have to take care of that. And I will, one way or another. But beside being busy with gathering some means of living I will take time to enjoy,  while inhaling Norway! Enjoying the peaceful- and quietness here while realizing there are so many places where different lives are being lead and unfortunately suffered!

Waterspreeuw

als je heel goed zoekt....zie je geen waterspreeuw (2014)
Het seizoen loopt ten einde. Het toerisme zakt weer op z’n gat……en zo ook de klandizie. Was het in juli hoogtij, augustus is de maand waarin het zomer- en toeristenseizoen zich gaat wenden richting het najaar. Mooi weer twijfelt of het nog zijn best zal doen om mijn botten te warmen. Daar waar de klanten steeds meer uitblijven, en zo had ik ook verwacht, zo gaat dat hier….. verschijnen de andere bewoners hier weer. Dieren van allerlei pluimage. De afgelopen week werd ik getrakteerd op de huisotter, die zich eindelijk weer liet zien….. huppend over mijn erf. Een familielid van deze otter woont hier ook. De nerts. Een hele familie overigens. Vanaf mijn terras zie ik ze geregeld over de stenen klauteren. Zwemmen kunnen ze net zo goed als de otter. En vanmorgen terwijl ik zat te mijmeren over de rustiger tijd die komen gaat en wat ik dan eens zal doen, zag ik een waterspreeuw bezig op zijn karakteristieke manier. Springend van steen tot steen en met zijn achterlijf hippend. Als een kwikstaart eigenlijk. Maar hij lijkt op spreeuw noch kwikstaart. Afgelopen week nog gedacht aan de waterspreeuw en mij afgevraagd of die hier ook zou zitten. Ik heb ze heel veel gezien bij beekjes in Frankrijk. Maar hier nu dus ook. En dat doet mij deugd;  net als de zee- en steenarenden, de zaagbekken, zeekoeten en veel andere vogels die hier regelmatig zitten. En het leuk is dat ik nu ook de tijd heb om er meer van te genieten. Het wordt rustiger met werk en ik heb meer tijd om van Noorwegen te genieten. Dat is tenslotte de reden dat ik hier zit. Niet om te werken. Althans, niet om me een slag in de rondte te werken. Al is dat wel even nodig geweest, met alle charmes die dat ook oplevert zoals het ontmoeten van leuke en tevreden mensen. Nu de mensen plaats gemaakt hebben voor de dieren….of zou het zijn dat ik wat meer tijd over heb en ze nu pas zie…. ga ik het naseizoen in  en moet ik me beraden op hoe nu verder. Eigenlijk wel een heel basaal gegeven. Al is het jagen en verzamelen ver achter ons, de moderne variant beleef ik nu. Hoe ga ik me voorbereiden op de winter. Het slijk der aarde is nodig, ook hier….of moet ik zeggen vooral hier…. Daar moet ik in voorzien. En dat zal lukken op de een of andere manier. Maar daarbij zal ik ook de tijd nemen om te genieten van hier en Noorwegen ademen. De rust die het hier biedt genieten en beseffen dat er op zoveel plekken een ander leven geleid en helaas ook heel erg geleden wordt.

zaterdag 17 mei 2014

Ik heb de son in de see sien sakkuh!

gloeiende gloeiende gloeiende? (2014)
Het was half 1 's nachts en ik reed over de 820. Half midden op de weg stond daar een auto stil. Raar dacht ik en 500 meter verder ben ik gekeerd. In de veronderstelling dat er iets mis kon zijn met de bestuurder. Kom ik terug ter plaatse en wat sien ik! Een vrouw, gewapend met een Canon EOS, die een plaatje ging vastleggen. "Vast een toeriste", dacht ik. Maar al snel bleek ze gewoon een lokaal te zijn die de schoonheid van hier nog steeds ziet. En daar was ik met 80 voorbij gereden! Maar ja, als man kan ik slechts 1 ding tegelijk; al sturende op de bochten letten, en dat is al meer dan genoeg voor mij. Maar goed dat ik dacht dat er iemand in enorme nood was. Want anders had ik dit plaatje gemist. Het zijn plaatjes waar ik geen genoeg van kan krijgen. Elke keer weer mooi en elke keer ook weer anders. Zulke een schoonheid en dit ziend kun je mijmerend in gedachten schieten. De pracht van dit uitzicht doet vermoeden dat je werkelijk in het paradijs bent beland. Iets dat ik al vaker geschreven heb maar dat elke keer ook weer bevestigd wordt. En dat is fijn want daar doe ik het immers voor. Natuurlijk heb ik hier een bedrijf op te starten met alle nodige ergernissen die er bij horen. Om maar een voorbeeld te noemen: vanwege ziekte bij een behandelend douaneambtenaar wacht ik al weken op mijn keukenspullen. Zonder die dingen kan ik niet aan de gang en staan mijn kassa en pinautomaat werkeloos te wachten tot ze kunnen rinkelen. Een les in geduld is dat. En dat is goed. Want zo, en daar was ik al voor gewaarschuwd, kan het hier gaan in dit welvarende land.
eten en drinken straks in overvloed (2014)
Ik loop inkomsten mis doordat ik mijn keukenspullen niet heb. Maar wat helpt het om Hollands te zeuren en te chagrijnen. Niks en is alleen maar slecht voor het gemoed. Het enige nadeel is dat ik hier steeds moet verkopen..... "nei, jeg er ikke åpent, fordi...." Want ze willen dat ik åpen ga. Ze wachten met smart, zeker op een dag als vandaag. Vandaag is het namelijk de 17e mei en de noren vieren dat ze ooit na 400 jaar Deens juk onafhankelijk zijn geworden. Dat is de grootste feestdag in Noorwegen. En hoewel ze heel veel dagen feest hebben is dit wel de belangrijkste. Iedereen in klederdracht, optochten en muziek. En dan zou mijn terras vol kunnen zitten en zouden de dames met hun lange "bunad" mijn vloer een beurt kunnen geven. Maar dat is helaas niet het geval. Ik moet zelf poetsen. Wat een ellende he! Nee, ellende is elders op de wereld. In Aleppo in Syrië,  in de Centraal Afrikaanse republiek en op vele plekken meer waar mensen vechten voor een vorm van onafhankelijkheid en een beetje welzijn en welvaart. Voor velen is er nog lang geen "17e mei".
Nee.... ik heb hier niks te zeiken!
www.oetzi-travel.com

zondag 27 april 2014

Orthodontist en Mystacoceti

Regelmatig voel ik ergens in mijn kaak wel een pijntje waarbij ik denk.....mmmm...tandarts? Maar ik heb een afschuwelijke hekel aan de tandarts. Hoe vriendelijk ze soms ook zijn. Ik weet niet hoe de Noorse tandartsen zijn, maar ik gok dat ook zij mij het angstzweet uit de oksels en andere plooien laten gutsen. Ik snap niks van die beroepskeuze. Hoe kan een mens het leuk vinden om zweet en angst te veroorzaken, al wroetende aan door cariës aangetaste kiezen en onwelriekende asem in smoel te krijgen. Dat is, of liever was, zo ongeveer mijn idee over de tandartsen en daaraan gerelateerde beroepsgroep. Maar deze week ben ik bekeerd. Ineens snap ik wat hen bezielt. Wandelend langs de kust en, zoals vaak afwijkend van gangbare pad, trof ik een  onderkaak van een vinvis. Wow.... daar wil ik wat mee! En onvervaard stapte ik met mijn zondagse schoenen het water in. Het was een kaakje van formaat kan ik wel zeggen;  niet bepaald koekje van eigen deeg. Aangespoeld tussen de rotsen stak het ding net met een puntje boven het water uit. Ik zag uiteraard meteen dat het een onderkaak van een walvis was; tussen 2 en 2,5 meter kan dat ook niet echt missen. Dat het een relict van een "walvinvis" was is natuurlijk mijn eigen interpretatie. Ik zal uitleggen hoe ik bij die wijsheid kom. Als je niet plausibel vindt, zoek het dan lekker zelf op op Wikipedia :-).

Stoere Vikingen Theo en Martin
Het betrof een kaak "met zonder tanden" of tekenen dat er tanden in kaak hadden gezeten. Ergo: een tandloze walvis dus. En dan verder redenerend ..... zijn er tandloze walvissen, behalve heel ouwe tandwalvissen? Ja natuurlijk. Waar maakten ze vroeger korsetten van? Van de baleinen van walvissen. En waar zitten die baleinen? In de mond van een "plankton en ander klein gespuis slurpend" zeezoogdier. Zo klein dat ie het hoeft te kauwen noch te scheuren. Ik ben geen Midas Dekkers en heb geen biologie gestudeerd dus ik weet helemaal geen moer van walvissen. En toch durf ik te beweren dat ik de onderkaak van een walvis heb gevonden. En dat klinkt heel gaaf dus houd ik het daar lekker op. Mijn redenatie gaat natuurlijk helemaal mank dat het de onderkaak betreft.....want baleinen zitten in de bovenkaak van de dieren, anders vallen die baleinen om. maar wie daar op let is een kniesoor (wat weer een heel ander specialisme behoeft trouwens).
Daags na de vondst ben ik in mijn kop steeds bezig met hoe het gevaarte hier moet komen zodat ik mijn wilde plan kan uitvoeren. Betekent een eind klauteren en klimmen over rotsachtig kustpad en dat....dat is geen sinecure. We hebben het geprobeerd. Theo en ik. Sterke, niet voor Vikingen onderdoende Hollandse mannen. Maar het was niet te doen om het ding in 1 stuk hier te krijgen. Hierdoor wordt de uitdaging alleen maar groter en heb ik besloten om, het idee van Judith volgend, met een zaag op pad te gaan. Ineens kreeg ik begrip voor de kaakspecialist. Latente gevoelens van interesse voor zagen en peuteren in i.c. een kaakbot werden ineens manifest. De uitvoering heeft tot nu toe slechts in mijn hoofd plaatsgevonden. De praktische uitvoering zal naar schatting een dag of twee in beslag nemen. Er heen lopen kost me een goed uur. Op een nette wijze in stukken zagen is een volgende stap. En dan op zo een wijze dat er diagonale zaagvlakken ontstaan zodat bij het weer "monteren" er voldoende oppervlak is om met een stevige beenderlijm de boel weer te fixen. En daarna te fixeren. Daar heb ik genoeg van meegekregen als verpleegkundige op een orthopedische afdeling. Plaatjes, schroeven en tractie. Dat laatste is hier niet nodig omdat het juist pressie moet zijn in plaats van tractie. Ik heb bovendien ooit de gebroken hals van mijn gitaar gerepareerd en datzelfde concept wil ik hier nu ook gaan toepassen.
De hele operatie zal geslaagd zijn als het bot uitnodigend voor mijn restaurant ligt en de mensen lokt om binnen te komen.
"Hele jaar geopend. Hier trekken we de bouillon nog zelf!"

maandag 7 april 2014

Norske byråkrati er en “hurra”krati


alkoholoven (2014)
Norge er et byråkratisk land. Egentlig den samme som Nederland, men her er det, contradictio in terminis, en rask byråkrati.
I tjue minutter en oppholdstillatelse hos politiet i Sortland og Mattilsynet (Noorse keuringsdienst van waren) vennligst og rask hjalp med meldeplikten…. med kaker.
Binnen 20 minuten een verblijfsvergunning en bij de keuringsdienst van Waren, waar ik mij moest melden kreeg ik niet alleen vriendelijk vlotte hulp maar ook gebak!
Naast dit soort formele zaken moet ik ook op voor een examen voor het schenken van alcohol bij het eten en voor een “serverings”examen. Voor die examens moet ik leren. En hoewel ik best veel gestudeerd  heb in het leven, is het niet zo mijn ding. Nu moest ik Noorse wetgeving eigen maken. Moeilijk he! Dacht ik ook. Maar het beetje verstand van wetgeving kwam ik een heel eind. Het blijkt snotverdikkeme makkelijker een Noorse wet te lezen dan een Nederlandse!
Dus niet alleen de noorse bureaucratie is niet verkeerd….. het taalgebruik is ook nog een voor eenvoudige boere(n)lullen als ik leesbaar. En dat, dat is fijn! Hoera!